.
.
.
Genel olarak Alaska'da calisma sartlarinin zor oldugu dogrudur ama bunun yaninda kolay isler de vardir. Slovak, Meksikali,Filipinli ,Rus,Turk.... bayanlar da calisir.Yani zor is de var, kolay is de var.
Calisma sartlari her fabrikada farklilik gosterebilir ama genel olarak soyledir : Her 2 saat de bir 15 dakika mola verirler (30 dakikaya kadar uzadigi da olur). Molarda cay, nescafe, biskuviler tang...vb gibi gidalar ve icecekler verilir. Mesala 8:00 de ise basladigimiz da 10:00 da molaya cikarsiniz ,10:15 de tekrar ise baslarsiniz ve 12:00 da ogle yemegine cikarsiniz.
Yemegi 3 ogun ucretsiz veren fabrikalar da var ucretli veren fabrikalar da. Hatta hic yemek vermeyen fabrikalar da var.Bunlari iyi arastirmak lazim.
Calisma saatleri tamamen baliga baglidir ve balik oldugu muddetce calisirsiniz.Baligin cok yogun oldugu gunler 17-19 saat bile calisabilirken ( ki pazar gunu 19 saat calismak yaklasik $ 200 demek) Sezonun sonuna dogru balik olmadigi zaman 4-5 saat calisabilir hatta bazi gunler hic calismaya da bilirsiniz. Alaska'nin en buyuk cekiciligi mesaidir (overtime).Basit bi anlatimla sunu diyebiliriz haftada 40 saatden sonrasi overtime olur ve 1,5 ile carpilir. haftada 100 saat calisirsaniz , overtime li 60 saatden dolayi 130 saat lik ucret alirsiniz. ABD icinde sirketler 8 satden calismaniza izin vermez genelde ve haftada 40 saat calisirsiniz.Alaska daki bu overtime sansinin nedeni ise sezonluk acilan balik fabrikalarinin yeterli isci bulamamasi ve az bi zamanda mumnkun oldugu kadar balik ve yumurtalarinin islemek istemesidir, oyle ki bazi fabrikalar gece ve gunduz vardiyasi seklinde 24 saat calisir.
Biraz da kidem( senyority ) den bahsedeyim.Burda amacim insanlari dogru bilgilendirip, beklentilerini sisirmeden gercekleri anlatmak oldugu icin; tum bilgileri vermeye calisiyorum. Kidem farki dedik .Soyleki fabrika da 10 senedir calisan biri ile ilk senesi lan bir ogrenci cogu fabrikada ayni statude olmaz calisma saatleri bakimindan.Yani o kisiler sizden daha cok saat calisir, daha cok saat calisma imkani bulur ve genelde daha kolay isleri de yaparlar ( ornek: ben) )
Balik fabrikalarinda cok farkli farkli isler var :
- Baliklarin botlardan alinmasi
- Iskeleye cikarilmasi
- Baligin buyuk kantarlar ile tartilmasi
- Buz odasindan buz cikarilmasi
- Baligin ustune buz atilmasi
- Islenmek uzere baligin arabalarla baska bir departmana (fish-house)tasinmasi
- Arabalardaki baligin dokulmesi
- Baligin kafalarini kesilmek uzere bir sonrakine verilmesi
- Baliklari kafalarini kesmek icin makineye yerlestirilmesi
- Kafasi kesilen baligin icinin yarilmasi
- Icinden bagirsaklarin veya yumurtalarin cikarilmasi(2-3 kisi yapiyor bu isi)
- Bagirsak ve yumurtalarin ayrilmasi( 2 kisi yapiyor bu isi)
- Yumurtalarin sepetlerde biriktirilmesi ve islenmek uzere egg-room a verilmesi
- Baligin icinin bicakla kesilmesi
- Vakumla baligin kafasinin temizlenmesi
- Vakumla baligin icinin temizlenmesi
- Vakumla baligin son temizlenmesi
- Havuza dusen baliklarin son temizligi , agirliklarina ve cinslerine gore ayrilip buyuk kutulara atilmasi veya masaya atilmasi(3 kisi yapio bu isi)
- Masalardaki baligin raflara dizilmesi(3-5 kisi)
- Raflara dizilen baligin donmak uzere freeze odalarina koyulmasi
- Forkliftlerle balik dolu buyuk kutularin kantara tasinmasi
- Baligin agirliginin yazilmasi
- Balik dolu kutulara buz-su karisiminin konulmasi ( gecen sene bu isi 3 kisi yapti )
- Forkliftle yine bu kutulari soguk odaya veta b***-freeze denen departmana goturulmesi
- Donmus baliklarin cikarilmasi
- Raflardan baligin indirilmesi
- Donmus balilarin kutulara atilmasi ve paketlenmesi
- B***-freeze de ise baligin dondurucu makineye yerlestirilemesi
- Donmus halde cikan baligin kutulara atilmasi ve paketlenmesi
EGG-ROOM
- Baligin icinden cikarilan yumurtalar sepetlerle egg-room a tasinmasi
- Yumurtalarin makineye dokulmesi
- Yumurtalarin kalitesine gore ayrilmasi
- Havyar in kutulara konulmasi
- Havyarin tartilip belli agirlik araliginda ayarlanmasi
- Tartilan havyarin icinden cimbizla bi kac fazlaligi alinmasi
- Yassi bi kasikla havyari duz***ilmesi
- Kutunun kapagini kapatilmasi
- Etiketlere tarih yazilmasi
- Etiketlrin yapistirilmasir
- Havyar kutularini buyuk bir kutuya yerlestirilmesi
eggroom en kolay departman olup, fabrikadaki hemen hemen butun bayanlarin calistigi temiz ve hijyenik bir yerdir.
Not : Ogrencilerin ilk kez gidecegini de dusunerek kelimeleri Turkce kullanmaya ozen gosterdim
__________________
Bookmarks